Afstellingsproblemen

Toen ik de locomotief op lucht liet lopen merkte ik dat er een onregelmatigheid was tussen de heengaande en de teruggaande slag. De heengaande slag was sneller dan de teruggaande slag.
Kennelijk kwam er vroeger stoom in de cilinder bij de heengaande slag dan bij de teruggaande slag.
Dit probleem deed zich aan beide kanten voor en in eerste instantie werkte het elkaar ook nog tegen.
Kortom, ondanks mijn pogingen om de stoomschuif goed af te stellen was dit niet goed gelukt.
Ik had al eens de geruststellende woorden gehoord dat de machine met stoom heel anders reageerde.
Het was nu met stoom en het ging niet goed. Blijkbaar als gevolg hiervan, was ook de snelheid niet goed te regelen. De machine kon eigenlijk alleen maar snel lopen. Een beetje onhandig op de baan: of slippen of stilstaan. Ik heb op een gegeven moment de de beide stoomschuiven een voor een afgesloten om te zien waar het probleem vandaan kwam. Beide kanten hetzelfde probleem zoals ik vreesde. Internet gaf gelukkig veel uitgebreide artikelen over de Walschaerts stoomverdeling. Een ding was al duidelijk: bij afstelling van de schuif moest met de zuiger in het middenstand en de schaarstang/het schaarblok op het draaipunt van de schaar staan. In deze stand moet de voorloop hefboom haaks op de zuigerstang staan. Naar mijn mening was dat ook het geval. Het heeft meer dan een week geduurd voor ik het "heldere" idee kreeg om de middenstand van de zuiger in de cilinder na te meten. De zuiger bleek, met de krukpen in de laagste stand, niet in het midden te staan! De voorloop hefboom stond wel haaks op de zuigerstang maar de zuiger stond niet in het midden. Hier had ik dus een fout gemaakt. De slingerarm die de heen en weer gaande beweging van het kruishoofd overbrengt op de voorloop hefboom had niet de juiste lengte. Dit was te wijten aan een gedachtefout die ik had gemaakt. Ik ging er van uit dat de de zuiger in het midden stond als de krukpen in zijn laagste stand stond, recht onder het midden van de as. Na de zuiger in het midden van de cilinder gezet te hebben bleek de krukpen iets voorbij de loodlijn uit het hart van het kruishoofd te staan. Achteraf logisch: als je vanuit het draaipunt van het kruishoofd, met de zuiger in de middenstand, een cirkel trekt met de lengte van de drijfstang dan gaat deze cirkel door het middelpunt van het wiel maar snijdt het loopvlak van het wiel voorbij het punt waar het wiel de rails raakt. Daarmee werd duidelijk dat, in deze stand, de slingerarm te lang was. Hierdoor werd aan top en bodem van de cilinder op het verkeerde moment stoom toegelaten met als resultaat de onregelmatige loop van de machine. Nu begreep ik ook waarom op alle technische tekeningen de krukpen iets voor het laagste punt stond: bij deze stand stond de zuiger in het midden van de cilinder!
"Verstand komt met het ambt", zei mijn opa. Naar aanleiding van mijn bevindingen heb ik twee nieuwe slingerarmen gemaakt en dat heeft geholpen. De machine loopt nu veel regelmatiger en kan nu ook langzaam lopen.

De voorloop hefboom in verticale
positie met de zuiger in de middenstand.

De te lange slingerarm

Hulpstukje om de hartafstand van de
draaipunten te bepalen

Verstelbaar hulpstukje

De oude en de nieuwe slingerarm,
een behoorlijk verschil en
dus een behoorlijke fout!

Omdat het persbewijs van de ketel in 2012 is afgegeven moet ik de ketel eerst laten herkeuren. Daarna ga ik de locomotief op kolen laten lopen. E.e.a. kost wat tijd en om die tijd te doden ben ik inmiddels begonnen met een 5 inch model van de Bello naar de tekening van J. van Rooyen. Later meer.