Monteren!

Na de "spuitsuccessen" kon ik gaan monteren. Wat te verwachten was, maar mij op het moment surprème toch verraste, was dat de verf veel, met zorg gemaakte, passingen onmogelijk maakte.
Met toch wat pijn in het hart moet je dan de lak 'beschadigen'. Dat doet wel een beetje zeer in het begin. Vooral schroefgaten moesten een beetje ruimer gemaakt worden. De meeste schroefgaten waren krap aan de maat. Eerst heb ik van de scheenplaten en de lagerblokken de resten verf gehaald en de onderdelen gepolijst. De randen van de wielen waren gedeeltelijk mee gespoten en moesten blank gemaakt worden. Omdat ik al heel lang aan het bouwen ben (vanaf 1996) kon de rest ook wel een poetsbeurt gebruiken. Alles was wel ontvet voor het spuiten maar de delen die niet gespoten moesten worden waren verder nog niet behandeld. Voordat de wielen met de lagers zijn gemonteerd heb ik eerst de cilinders in elkaar gezet, d.w.z. de kant van de leibanen, en daarna vastgezet aan het frame. Met de wielen en de assen eraan was het frame wat moeilijker te manoeuvreren.  De voorkant van de cilinders had ik open gehouden om de stoomschuiven en de zuigers na het monteren van het drijfwerk af te kunnen stellen.
Wat ik onderschat had was de tijd die ik er mee bezig was. Bijna twee weken voor het geheel op lucht kon lopen. Veel schroeven kon ik met maar hele korte slagen aandraaien, een behoorlijk tijdrovend en soms zenuwslopend werk om ze erin te krijgen. Vooral nu alle onderdelen gemonteerd werden kwam er hier en daar ook wat ruimtegebrek. Waarschijnlijk onervarenheid van mij dat ik daar niet voldoende rekening mee gehouden had. Alle onderdelen waren wel pas gemaakt maar eigenlijk nooit allemaal tegelijkertijd gemonteerd geweest. Alles is uiteindelijk wel op zijn plaats gekomen. Iets om te onthouden voor de volgende keer!

Nog zonder aansluiting van de aspomp

Het smeersysteem voor de aslagers

De cilinder

Het rooster met aan de zijkanten de
leidingen voor de lagersmering

Inmiddels is de hele locomotief gemonteerd en heeft hij op stoom gelopen. Eigenlijk was mijn planning om de locomotief aan het einde van de zomervakantie op stoom te laten lopen. Het werd onderhand enigszins gênant om op verjaardagen te moeten zeggen dat "hij" nog niet klaar was. Hoewel nog niet klaar, toch een grote stap voorwaarts. De planning is dus niet gehaald maar ik kan nu weel weer enigzins gerust op visite.

Er was bij mijn eerste bezoek aan de Modelbouw Vereniging Twente al voorspeld dat de eerste keer op stoom een hoop gebreken zou opleveren. Met deze insteek viel het mee. Alle kranen lekten, de cilinderpakkingen lekten, de pakking van de stoomdom lekte en de bypasskraan spoot kokend heet water in de waterbak. De beide veiligheden gaven meteen stoom bij 0,0 bar druk. Beide veiligheden strakker afgesteld leverde geen verbetering op: de zittingen waren dus niet dicht. De machine liep wel heel mooi op stoom maar de 6 atmosfeer heb ik niet gehaald. Op een gegeven moment begon een van de veiligheden stoom te spuiten en was niet meer te stoppen. De stoom condenseerde en kwam als een regenbuitje weer naar beneden. Dat was het einde van het avontuur. Wat wel goed was: de cilindersmering werkte, de aansluitingen van de oververhitter en de beide cilinders waren stoomdicht, de waterpompen werkten beide goed en de snuiver was stoomdicht. Beginnersgeluk. Al met al was ik lang niet ontevreden!

 Etswerk

De stoomschuif en een stukje van de zuiger

Het voorlopige eindresultaat.

 

Voor en..

na

Vervolg..

Het vorige bericht eindigde met twijfel over het spuitresultaat van het frame.

De erste indruk leek goed. Bij nader inzien waren een groot aantal plekken niet goed geraakt en schemerde er primer door de zwarte lak. Punt was nu, of de verf verwijderen en opnieuw beginnen, of grondig schuren en overspuiten. Na veel wikken en wegen heb ik voor opnieuw beginnen gekozen. Veel plaatsen waren wel zichtbaar maar niet goed bereikbaar met schuurpapier zodat het uiteindelijke resultaat hoogstwaarschijnlijk niet aan mijn verwachtingen zou voldoen. De volgende stap was afbijt te vinden dit 2K lak zou aantasten. HG doet wat het belooft! Het werkt wel maar de resultaten laten zeer lang op zich wachten en zijn uiterst mager. Een oud blik overgebleven Histor afbijt werkte iets beter vooral nadat ik het een beetje verdund had met water.

Triest werk,

zeer triest!

Na een lange ochtend en een deel van de middag kwasten en krabben met een houtje was de meeste verf er af. Daarna heb ik het even laten rusten. de volgende dat heb ik voorzichtig met de achterkant van een aardappelschilmesje de laatste restjes verf er voorzichtig afgekrabd. Daarna met een koperborstel nog zoveel mogelijk restjes weggeborsteld. Nog een lange ochtend voorbij. De verf is fantastisch bestand tegen van alles en nog wat, inclusief thinner. Mooi om te weten! Hierna ontvet en het frame weer in de primer gezet. Een paar dagen later weer met zwarte lak gespoten. Deze keer heb ik het hele frame met de airbrush gespoten. Eerst alle slecht bereikbare plaatsen behandeld en keer op keer gecontroleerd of alles goed gedekt was. Uiteindelijk de gemakkelijk bereikbaar plaatsen gespoten. Het resultaat was na uitharding bevredigend. Tijdens het uitharden slinkt de verf er wordt het resultaat nog strakker. Aangemoedigd door dit resultaat heb ik een doos vol onderdelen gespoten.

De rechter cylinder

Rem onderdelen, dummy pomp, kranen en het frame van de ganghandel.

Rem onderdelen, kruishoofd geleidingen.

Al doende gaat het soms vreselijk mis....

Vorige week heb ik het frame met 2 componenten washprimer gespoten en nu was het tijd om de zwarte lak op het frame te spuiten. Na lang zoeken en vergelijken, eindeloos Youtube filmpjes kijken, had ik zoals ik in het vorige bericht al meldde een Badger airbrush aangeschaft. Omdat de airbrush wat klein voor deze klus is, heb ik later ook een mini verfspuit, merk 'Topgun-Black Edition' en daarnaast ook vocht/olievanger gekocht. Zakgeld op! Met advies van Airbrush Services in Almere heb ik de nodige koppelingen besteld om een en ander aan te sluiten op mijn compressor. Alles klopte nu en met op beide spuiten een snelkoppeling kon ik gemakkelijk switchen van de ene spuit naar de andere. De Topgun is een HVLP spuit, d.w.z. High Volume Low Pressure. Naar ik begrijp zuiniger met de verf en een lagere spuitdruk. Ongeveer 2 à 2,2 atmosfeer. Beide verfspuiten functioneren bij die druk goed.

Met het resultaat na het wasprimer spuiten was ik behoorlijk gelukkig. Geen zakkers en nauwelijks stof of andere verontreinigingen. Om de washprimer heel licht na te schuren heb ik bij de schilder bij mij in de buurt een schuurpad gekocht (gekregen) om de washprimer na de schuren.
Korrelgrote 1000.
Voor ik heb geschuurd met het padje heb ik de wasprimer eerst een week laten uitharden. Resultaat na het schuren, een fluweel glad oppervlak! Ik twijfelde toch of ik de zwarte lak met alleen de airbrush, vanwege de vele hoeken en holtes van het frame, of toch ook met de Topgun verfspuit zou spuiten. Uiteindelijk heb ik besloten om ook de Topgun voor de grote vlakken in stelling te brengen. Omdat het een nieuwe spuit was heb ik eerst alles uit elkaar gehaald en schoongemaakt met thinner.

De Topgun Black Edition

De Badger 150 

Het frame heb ik na het schuren met wasbenzine ontvet en met een microvezeldoek voorzichtig nagewreven. Met de Bagder had ik afgespoten en dus 'ervaring' opgedaan. De grote verfspuit was nieuw voor mij. Lang leve YouTube! Er zijn  ontelbare filmpjes te vinden met reclame voor verfspuiten die aangeven hoe je de spuit moet afstellen en de hoe je ermee moet spuiten. Alle knoppen afgesteld met een beetje wasbenzine in de beker om te proberen.

Alles was nu gereed om het frame te spuiten. Zelfs het weer zat mee. Zachte regen en nauwelijks wind.

Geen enkel excuus dus. Met toch wel een beetje natte rug heb ik het frame in de zelfde volgorde gespoten als bij de washprimer beurt.
Eerst de hoeken en de gaten en daarna met de grote verfspuit de vlakken. Alles verliep zoals ik gehoopt had. Het zag er prachtig uit, totdat....... bij nader inzien... 

Heel blij mee

Al iets minder

                   

Ernstige twijfel

                   

De laatste fase, spuiten en monteren.

Vandaag ben ik begonnen met het spuiten van het frame. Ik had het frame jaren geleden al eens met een zachte brede penseel in de primer gezet. Het was geen etsende primer en het ging er op sommige plaatsen van af. Tijd voor een nieuwe laag. (Voor ik aan de klus begon heb ik het boekje "How (not) to paint a locomotief" gelezen Het boek is zeer verhelderend en geeft heel veel informatie over primers, verfsystemen, verfspuiten en het oplossen van problemen) Ik heb een nieuwe bus 2K etsende wasprimer gekocht en de oude laag er af gekwast met thinner. Daarna met de compressor en een vloeistofspuit de laatste restjes er met thinner af gespoten. Het was gelukkig mooi weer en boven de wind was het uit te houden. De buren hebben niet geklaagd! De oude laag ging er redelijk vlot vanaf maar er kwamen wel een paar roestplekjes onder vandaan. Rustyco gekocht en de plekjes ingesopt. Werkt echt goed! Het oppervlak wordt mooi schoon en de gel is gemakkelijk te verwijderen met water. Ik was een beetje bang dat water meteen weer roest zou veroorzaken maar dat viel mee. Het hele frame met de haarföhn gedroogd en nog eens afgenomen met thinner. Daarna het frame niet meer aangeraakt en de primer gemengd. Om een juiste mengverhouding van 1:1 te krijgen heb ik een staafje staal om de 8 mm voorzien van groefjes. Basislak tot het eerst streepje en dan harder erbij tot het tweede streepje. Dat werkt alleen als het potje waarin de verf gemengd word een vlakke bodem heeft. Een leeg blikje van tomatenpuree voldoet uitstekend. De primer heb ik iets verdund na de eerste spuit pogingen. De primer kwam min of meer droog op het frame. Na de verdunning ontstond er een mooie dunne glanzende laag primer. Om te spuiten had ik de beschikking over een Badger 150 airbrush en die voldeed redelijk goed. De airbrush op zich doet het fantastisch en is bestand tegen thinner en ander scherpe oplosmiddelen, maar is toch een beetje klein voor het formaat van het frame. Nadeel van de airbrush is de kleine oppervlakte die in een keer meegenomen kan worden. Voordeel is wel de mogelijkheid om in kleine hoekjes te kunnen komen.

Het kale frame klaar om te spuiten.

De 'spuitcabine'.

Het eindresultaat

De kap van het machinistenhuis

Na de vakantie ben ik begonnen met het monteren van de kap van het machinistenhuis op de beide waterbakken en de kolenbak met aanhangend plaatwerk. Het plaatsen van de kap verloopt niet echt naar wens. Alle onderdelen lijken haaks en vlak te zijn. Toch zijn er kleine maatverschillen ingeslopen. Het na solderen van de klinknaden heeft klaarblijkelijk toch voor wat onnauwkeurigheden gezorgd. Het achterdeel, de kolenbunker met aanhangend plaatwerk is heel iets breder geworden dan de breedte over de waterbakken. Als alles in elkaar gezet is wijkt de kap van het machinistenhuis ook nog iets af naar links.
In de juiste positie naar links 'forceren' wilde niet omdat de rechtervoorkant dan tegen de waterbak stootte. Met een 3 mm freesje heb ik hier een millimeter weg gefreesd om zo wat ruimte te krijgen (zie foto). Het plaatwerk is voor mij toch een van de lastigste onderdelen van de locomotief.

Na veel passen en meten moet ik toch wat water bij de wijn doen en de kap met een heel klein beetje 'geweld' in de juiste positie zetten. De kap zet ik daarna vast met M1,4 inbusboutjes.
Aan ieder zijde 4 stuks. Zeskant boutjes was mooier geweest, maar geen optie omdat de ruimte tussen de schroefkop en de cabine te klein is om een dop sleutel te gebruiken. Met een steeksleuteltje de schroefjes aandraaien leidt weer tot beschadiging van het verfwerk (nog niet klaar overigens)

foute boel!

Het wegfrezen met een 3 mm freesje

Op zijn plek

Het einde aan het begin.

Ergens moet ik beginnen met deze blog en dat is min of mee aan het einde van dit "project". Misschien dat ik in een later stadium de stappen, die hebben geleid tot het huidige resultaat, nog laat zien.
Ik ben nu ruim 20 jaar met deze locomotief bezig. Indertijd heb ik gekozen voor de NS 8700, misschien niet de mooiste locomotief maar wel zeer Nederlands. Het model was toentertijd voor mij te begapen wat betreft de machines die ik had: een EMCO Compact 8 en pas later, in 2002, een  EMCO FB 2 kloon van Huvema. In het begin veel met de hand gezaagd en kleine onderdelen gefreesd op de draaibank.

De 'carrosserie' is inmiddels ook klaar en nu ben ik aan het pijpwerk bezig. Frame, wielen, drijfwerk, cilinders, ketel en ketelappendages zijn klaar. De ketel is, na een eerste mislukte poging, met als gevolg helemaal overnieuw beginnen, goed gekeurd. De eerste ketel had ik niet nauwkeurig genoeg gemaakt. De soldeer- naden waren te ruim op een aantal plaatsen en, had ik het artikel over zilver solderen in "Onder Stoom" maar eerder gelezen, slokten het een na het andere staafje zilversoldeer op. Zonder enig resultaat. Ik kon de ketel zelfs niet heel even op druk krijgen. De tweede ketel heb ik aanmerkelijk nauwkeuriger gemaakt en was vrijwel meteen helemaal dicht. inmiddels is een persbewijs afgegeven en heb ik een ketelnummer. Het stadium is nu aangebroken dat ik het frame en de wielen moet gaan spuiten en onderdelen definitief moet gaan monteren.

De ketel, het tweede exemplaar, met de appendages

Het drijfwerk enkele jaren geleden